Pengertian Dan Macam-Macam Mad
Thursday, September 20, 2018
Edit
Tujuan Pembelajaran
Setelah proses berguru mengajar kalian diperlukan sanggup menjelaskan aturan bacaan mad, menawarkan aturan bacaan mad dalam bacaan Surah : Al-Qur'an serta sanggup mempraktikkan bacaan mad dalam bacaan Surah Al-Qur'an.
Dalam ilmu tajwid banyak dijelaskan bagaimana cara membaca huruf-huruf di dalam Al-Qur'an, perihal panjang, pendeknya, tanda berhenti, dan sebagainya.
Menurut bahasa Mad artinya : panjang. Sedangkan berdasarkan ilmu tajwid ialah : memanjangkan bacaan berdasarkan aturan-aturan yang tertentu dalam membaca Al Qur'an.
Huruf Mad ada 3 yaitu :
a. Alif mati dan abjad sebelumnya berbaris fathah :
Contoh :
b. Wau mati dan abjad sebelumnya berbaris dammah
Contoh :
c. Ya mati dan abjad sebelumnya berbaris kasrah
Contoh :
Secara garis besar jenis Mad dibagi dua macam, yaitu :
a. Mad orisinil atau Mad thabi'i
Mad orisinil yaitu memanjangkan bacaan lantaran abjad mad dan tidak ada lantaran yang mengubah keasliannya.
Contoh mad ashli :
Cara membaca mad orisinil panjangnya 1 alif atau 2 harakat.
b. Mad Far'i
Mad far'i ialah mad yang lebih panjang daripada mad thabi'i dengan adanya beberapa sebab, yaitu bila dihadapannya terdapat abjad hamzah yang berbaris hidup, atau abjad lainnya yang berbaris sukun (mati) atau abjad sesudahnya itu bertasydid.
Mad far’i dibagi menjadi 13 macam, yaitu :
1. Mad Wajib Muttasil
Mad wajib muttasil yaitu apabila abjad mad diikuti abjad hamzah dalam satu kata. Ukuran madnya dua setengah alif atau harakat.
Contoh:
2. Mad Jaiz Munfasil
Jaiz artinya boleh. Munfasil artinya terpisah. Mad jaiz muntasil ialah apabila mad orisinil bertemu dengan abjad hamzah pada dua kata. Huruf mad pada selesai kata yang pertama dan hamzah yang menyambutnya. Itu pada awal kata yang kedua. Hukum atau cara membacanya, ada tiga macam :
a. Ketika cepat, yaitu satu alif atau dua harakat
b. Ketika sederhana, yaitu dua alif atau empat harakat
c. Ketika bertajwid betul, yaitu setengah alif atau lima harakat.
Contoh :
3. Mad 'Arid Lissukun
'Arid artinya baru. Lissukun artinya lantaran sukun (mati).
Mad 'arid lissukun ialah mad orisinil yang diiringi abjad hidup dalam . satu kalimat, tetapi dibaca mati lantaran diwakafkan. Hukum atau cara membacanya, boleh tiga macam :
a. Tul (panjang) yaitu 3 alif atau 6 harakat
b. Tawassuh (sedang) yaitu 2 alif atau 4 harakat
c. Qasar (pendek) yaitu 1 alif atau 2 harakat.
4. Mad Layyin atau Mad Lin
Lin artinya lunak.
Mad Lin ialah apabila ada wau mati atau ya' mati setelah abjad berbaris fathah, serta diiringi sebuah abjad mati.
Mad lin ini terjadi, bila dihentikan. Bila tidak dihentikan, tidak jadi mad lin atau tidak ada mad.
Membunyikan wau atau ya dikala matinya menyerupai itu tidak boleh dikeraskan dengan menekan bunyi padanya, tapi hendaknya dengan dilunakkan begitu rupa sesuai dengan namanya yaitu lunak.
Hukum atau cara membacanya boleh 1 alif atau 2 harakat, boleh 2 alif 4 harakat, boleh juga 3 alif atau 6 harakat.
Contoh :
5. Mad Badal
Badal artinya ganti. Mad Badal ialah terhimpunnya abjad mad beserta hamzah dalam satu suku kata. Hukum atau cara bacaannya yaitu 1 alif atau 2 harakat
Contoh :
6. Mad Farq ( i‘i ma nun )
Farq artinya beda. Mad farq ialah mad badal yang diiringi oleh abjad yang bertasydid. Dinamakan mad farq lantaran untuk membedakan antara bentuk pertanyaan.
Hukum atau cara membacanya ialah 3 alif atau 6 harakat. Di dalam Al-Qur'an hanya ada 4 kawasan saja, yaitu :
a. Qul az-zakaraini
b. Dalam Surah al-An'am 144 :
c. Dalam Surah Yunus ayat 59 :
d. Dalm Surah an-Naml 59 :
7. Mad Lazim mukhafaf Kilmi/kalimi
Lazim artinya harus. Mukhaffaf artinya diringankan. Kilmi artinya sebangsa kalimat. Kaprikornus mad lazim mukhaffah kilmi ialah mad yang diiringi atau disambut oleh abjad mati. Contoh mad ini terdapat pada Surah Yunus ayat 51 dan 91. Hukum atau cara membacanya ialah 3 alif atau 6 harakat. Bunyi ayat tersebut di atas ialah :
Artinya : adakah (baru) sekarang
Mulanya kalimat ini dari kata-kata "Al-ana" yang artinya sekarang. Kemudian ditambah pada pangkalnya yang artinya adakah.
8. Mad Lazim Musaqqal Kalimi
Musaqqal artinya diberatkan. Mad lazim mustaqqal kalimi artinya apabila ada mad thabi'i bertemu dengan abjad bertasyid dalam satu kata.
Hukum atau cara membacanya ialah 3 alif 6 harakat.
Contoh :
9. Mad Lazim Mukhaffaf Harfi
Mad lazim mukhaffaf harfi ialah huruf-huruf yang ada pada permulaan Surah-Surah Al-Qur'an. Huruf itu sanggup satu atau lebih dari antara abjad :
Contohnya:
10. Mad Lazim Musaqqal Harfi
Mad Lazim Musaqqal Harfi ialah apabila dipermulaan surat di dalam Al-Qur'an terdapat salah satu atau lebih dari antara huruf: Hukum atau cara membacanya 3 alif atau 6 harakat.
Contohnya :
11. Mad Silah
Silah artinya hubungan. Mad silah ialah mad yang berlaku pada ha damir (pengganti nama). Khususnya pada "huu" dan "hii" yang artinya dia. Letaknya selalu di selesai kalimat.
Mad silah terbagi pada 2 macam :
a. Mad silah qasirah artinya mad silah yang pendek.
Yang dimaksud ialah mad yang terjadi setelah "ha damir" terdapat abjad hidup. Hukum atau cara membacanya ialah 1 alif atau 2 harakat.
Contohnya :
b. Mad silah tawilah artinya mad silah yang panjang.
Yang dimaksud ialah mad yang terjadi jikalau setelah "ha damir" terdapat abjad hamzah yang hidup.
Contoh :
Hukum atau cara membacanya 2 hingga 5 harakat.
12. Mad ‘Iwad
Iwad artinya ganti. Mad iwad ialah apabila fathahtain terletak pada bacaan waqaf (bacaan berhenti) di selesai kalimat.
Contoh :
Hukum atau cara membacanya ialah 1 alif atau 2 harakat.
Kecuali ta marbutah yang berbaris fathahtain, bila tidak boleh tidak jadi mad iwad, akan tetapi (t) dibaca menjadi (h) dihentikan.
Contoh :
13. Mad Tamkin (Rahmah)
Tamkin artinya penetapan. Mad tamkin ialah mad yang terdiri dari dua abjad "ya" yang bertemu dalam satu kalimat, sedangkan yang pertama berbaris kasrah dan bertasydid, dan yang kedua mati (sukun)
Contoh :
Hukum atau cara membacanya 1 alif atau 2 harakat.
Sumber : Buku Pendidikan Agama Islam Sekolah Menengah Pertama Kelas VIII, Depdiknas
Setelah proses berguru mengajar kalian diperlukan sanggup menjelaskan aturan bacaan mad, menawarkan aturan bacaan mad dalam bacaan Surah : Al-Qur'an serta sanggup mempraktikkan bacaan mad dalam bacaan Surah Al-Qur'an.
Dalam ilmu tajwid banyak dijelaskan bagaimana cara membaca huruf-huruf di dalam Al-Qur'an, perihal panjang, pendeknya, tanda berhenti, dan sebagainya.
A. Pengertian Mad
Menurut bahasa Mad artinya : panjang. Sedangkan berdasarkan ilmu tajwid ialah : memanjangkan bacaan berdasarkan aturan-aturan yang tertentu dalam membaca Al Qur'an.
Huruf Mad ada 3 yaitu :
a. Alif mati dan abjad sebelumnya berbaris fathah :
Contoh :
b. Wau mati dan abjad sebelumnya berbaris dammah
Contoh :
c. Ya mati dan abjad sebelumnya berbaris kasrah
Contoh :
B. Macam-macam Mad
Secara garis besar jenis Mad dibagi dua macam, yaitu :
a. Mad orisinil atau Mad thabi'i
Mad orisinil yaitu memanjangkan bacaan lantaran abjad mad dan tidak ada lantaran yang mengubah keasliannya.
Contoh mad ashli :
Cara membaca mad orisinil panjangnya 1 alif atau 2 harakat.
b. Mad Far'i
Mad far'i ialah mad yang lebih panjang daripada mad thabi'i dengan adanya beberapa sebab, yaitu bila dihadapannya terdapat abjad hamzah yang berbaris hidup, atau abjad lainnya yang berbaris sukun (mati) atau abjad sesudahnya itu bertasydid.
Mad far’i dibagi menjadi 13 macam, yaitu :
1. Mad Wajib Muttasil
Mad wajib muttasil yaitu apabila abjad mad diikuti abjad hamzah dalam satu kata. Ukuran madnya dua setengah alif atau harakat.
Contoh:
2. Mad Jaiz Munfasil
Jaiz artinya boleh. Munfasil artinya terpisah. Mad jaiz muntasil ialah apabila mad orisinil bertemu dengan abjad hamzah pada dua kata. Huruf mad pada selesai kata yang pertama dan hamzah yang menyambutnya. Itu pada awal kata yang kedua. Hukum atau cara membacanya, ada tiga macam :
a. Ketika cepat, yaitu satu alif atau dua harakat
b. Ketika sederhana, yaitu dua alif atau empat harakat
c. Ketika bertajwid betul, yaitu setengah alif atau lima harakat.
Contoh :
3. Mad 'Arid Lissukun
'Arid artinya baru. Lissukun artinya lantaran sukun (mati).
Mad 'arid lissukun ialah mad orisinil yang diiringi abjad hidup dalam . satu kalimat, tetapi dibaca mati lantaran diwakafkan. Hukum atau cara membacanya, boleh tiga macam :
a. Tul (panjang) yaitu 3 alif atau 6 harakat
b. Tawassuh (sedang) yaitu 2 alif atau 4 harakat
c. Qasar (pendek) yaitu 1 alif atau 2 harakat.
4. Mad Layyin atau Mad Lin
Lin artinya lunak.
Mad Lin ialah apabila ada wau mati atau ya' mati setelah abjad berbaris fathah, serta diiringi sebuah abjad mati.
Mad lin ini terjadi, bila dihentikan. Bila tidak dihentikan, tidak jadi mad lin atau tidak ada mad.
Membunyikan wau atau ya dikala matinya menyerupai itu tidak boleh dikeraskan dengan menekan bunyi padanya, tapi hendaknya dengan dilunakkan begitu rupa sesuai dengan namanya yaitu lunak.
Hukum atau cara membacanya boleh 1 alif atau 2 harakat, boleh 2 alif 4 harakat, boleh juga 3 alif atau 6 harakat.
Contoh :
5. Mad Badal
Badal artinya ganti. Mad Badal ialah terhimpunnya abjad mad beserta hamzah dalam satu suku kata. Hukum atau cara bacaannya yaitu 1 alif atau 2 harakat
Contoh :
6. Mad Farq ( i‘i ma nun )
Farq artinya beda. Mad farq ialah mad badal yang diiringi oleh abjad yang bertasydid. Dinamakan mad farq lantaran untuk membedakan antara bentuk pertanyaan.
Hukum atau cara membacanya ialah 3 alif atau 6 harakat. Di dalam Al-Qur'an hanya ada 4 kawasan saja, yaitu :
a. Qul az-zakaraini
7. Mad Lazim mukhafaf Kilmi/kalimi
Lazim artinya harus. Mukhaffaf artinya diringankan. Kilmi artinya sebangsa kalimat. Kaprikornus mad lazim mukhaffah kilmi ialah mad yang diiringi atau disambut oleh abjad mati. Contoh mad ini terdapat pada Surah Yunus ayat 51 dan 91. Hukum atau cara membacanya ialah 3 alif atau 6 harakat. Bunyi ayat tersebut di atas ialah :
Mulanya kalimat ini dari kata-kata "Al-ana" yang artinya sekarang. Kemudian ditambah pada pangkalnya yang artinya adakah.
8. Mad Lazim Musaqqal Kalimi
Musaqqal artinya diberatkan. Mad lazim mustaqqal kalimi artinya apabila ada mad thabi'i bertemu dengan abjad bertasyid dalam satu kata.
Hukum atau cara membacanya ialah 3 alif 6 harakat.
Contoh :
9. Mad Lazim Mukhaffaf Harfi
Mad lazim mukhaffaf harfi ialah huruf-huruf yang ada pada permulaan Surah-Surah Al-Qur'an. Huruf itu sanggup satu atau lebih dari antara abjad :
10. Mad Lazim Musaqqal Harfi
Mad Lazim Musaqqal Harfi ialah apabila dipermulaan surat di dalam Al-Qur'an terdapat salah satu atau lebih dari antara huruf: Hukum atau cara membacanya 3 alif atau 6 harakat.
Contohnya :
11. Mad Silah
Silah artinya hubungan. Mad silah ialah mad yang berlaku pada ha damir (pengganti nama). Khususnya pada "huu" dan "hii" yang artinya dia. Letaknya selalu di selesai kalimat.
Mad silah terbagi pada 2 macam :
a. Mad silah qasirah artinya mad silah yang pendek.
Yang dimaksud ialah mad yang terjadi setelah "ha damir" terdapat abjad hidup. Hukum atau cara membacanya ialah 1 alif atau 2 harakat.
Contohnya :
b. Mad silah tawilah artinya mad silah yang panjang.
Yang dimaksud ialah mad yang terjadi jikalau setelah "ha damir" terdapat abjad hamzah yang hidup.
Contoh :
12. Mad ‘Iwad
Iwad artinya ganti. Mad iwad ialah apabila fathahtain terletak pada bacaan waqaf (bacaan berhenti) di selesai kalimat.
Contoh :
Hukum atau cara membacanya ialah 1 alif atau 2 harakat.
Kecuali ta marbutah yang berbaris fathahtain, bila tidak boleh tidak jadi mad iwad, akan tetapi (t) dibaca menjadi (h) dihentikan.
Contoh :
13. Mad Tamkin (Rahmah)
Tamkin artinya penetapan. Mad tamkin ialah mad yang terdiri dari dua abjad "ya" yang bertemu dalam satu kalimat, sedangkan yang pertama berbaris kasrah dan bertasydid, dan yang kedua mati (sukun)
Contoh :
Hukum atau cara membacanya 1 alif atau 2 harakat.
Sumber : Buku Pendidikan Agama Islam Sekolah Menengah Pertama Kelas VIII, Depdiknas